Sommige dieren hebben een zeer intense kleur die gemakkelijk de aandacht trekt. Anderen hebben zelfs uitgebreide patronen van tekeningen die allerlei geometrische vormen bevatten die een kubistisch schilderij waardig zijn. Het resultaat zijn prachtige vlinders, metaalkleurige kevers of excentrieke kikkers.
De kleuren van deze dieren zijn te fel en onthullen de positie van de drager aan roofdieren. Op het eerste gezicht zouden we kunnen zeggen dat ze niet veel overlevingsvoordeel hebben, maar in werkelijkheid dient hun kleur als hun bescherming. Wil je weten waarom? In dit artikel op onze site praten we over aposematisme van dieren, de definitie en de meest merkwaardige voorbeelden.
Definitie van aposematisme bij dieren
Aposematisme is een mechanisme waarmee een dier zijn roofdieren verdrijft zonder veel moeite. Het doet dit dankzij het bezit van gemakkelijk herkenbare kleurpatronen die waarschuwen voor de toxiciteit, slechte smaak of afweersystemen.
Als resultaat leert het roofdier kleurpatronen te herkennen en associeert deze met gevaarlijke of onsmakelijke prooi. Daarom besluit hij dat het beter is om ergens anders voedsel te gaan zoeken.
Dierverstoting is een zeer effectieve vorm van communicatie. In het volgende artikel op onze site kun je meer te weten komen over andere vormen van communicatie tussen dieren.
Aposematisme in het dierenrijk en evolutie
Dierverstoting is het resultaat van de evolutie van de soort die het bezit en van zijn roofdieren. Over het algemeen hebben prooien met patronen die gemakkelijk herkenbaar zijn als gevaarlijk, meer kans om te overleven. Als gevolg hiervan krijgen deze dieren meer nakomelingen en geven ze hun genen door aan de volgende generatie, die hun kleuren zal erven.
Op dezelfde manier zijn roofdieren die deze patronen niet herkennen ontevreden of zelfs gedood. Daarom zijn degenen die weten hoe ze giftige of gevaarlijke prooien kunnen herkennen degenen die overleven en meer nakomelingen kunnen achterlaten. Op deze manier evolueren aposematische roofdieren en prooien samen en 'selecteren' ze elkaar gedurende de evolutie.
Aposematisme en mimicry van dieren
Wanneer verschillende diersoorten hetzelfde patroon van aposematische kleuren onafhankelijk van elkaar hebben verkregen, wordt gezegd dat ze een mimicry-proces hebben ondergaan Als beide verdedigingssystemen hebben, is het Mülleriaanse mimiek; maar als slechts één van hen zichzelf kan verdedigen, spreken we van Batesiaanse mimiek. In het laatste geval zeggen we dat de kopiërende soort of "fraudeur" een vals aposematisme vertoont.
Als je meer wilt weten en voorbeelden wilt vinden, dan vertellen we je dat in dit andere artikel op onze site over Animal Mimicry - Definitie, typen en voorbeelden.
Aposematisme bij lieveheersbeestjes
De lieveheersbeestjes, lieveheersbeestjes of vaquitas uit San Antonio zijn kevers uit de familie Coccinellidae. Ze hebben vaak rode of gele kleuren levendige tinten. Deze kleuren zijn een indicatie van hun slechte smaak Op deze manier besluiten de roofdieren die ze proeven nooit een dier met hetzelfde uiterlijk te proeven.
Dankzij het aposematisme van dieren kunnen lieveheersbeestjes worden beschouwd als een van de mooiste insecten ter wereld. De bekendste is Coccinella septempunctata.
Aposematisme bij monarch- en onderkoningvlinders
De monarchvlinder (Danaus plexippus) heeft een prachtige oranje, zwart-witte kleur Dit insect voedt zich met planten van het geslacht Asclepias die een giftige component hebben. De monarchvlinder wordt echter niet aangetast, maar accumuleert deze gifstoffen in zijn lichaam als verdedigingsmechanisme tegen zijn roofdieren.
De onderkoningvlinder (Limenitis archippus) is ook giftig en heeft een bijna identieke kleuring als die van de monarchvlinder. Hierdoor hoeven roofdieren alleen een kleurpatroon te herkennen en wint iedereen.
Aposematisme bij wespen
Veel soorten wespen (verschillende taxa van de orde Hymenoptera) hebben concentrische gele en zwarte ringen die door hun achterlijf lopen. Hun roofdieren interpreteren deze kleuring als een gevaar, dus ze durven ze niet op te eten. En ze hebben gelijk, want wespen hebben een zeer krachtige angel. Een goed voorbeeld is de Europese hoornaar (Vespa crabro).
Aposematisme bij bidsprinkhaangarnalen
De bidsprinkhaangarnaal (Gonodactylus smithii) leeft op het Australische koraalrif. Het is een schaaldier met een bevoorrecht uitzicht en zeer heldere kleuren. Het is een giftig dier en ook zeer gevaarlijk.
Het is dankzij zijn scherpe tangen die het gebruikt om zijn prooi met grote versnelling te raken, zozeer zelfs dat het cavitatie in het water genereert en andere dieren kan doden zonder ze direct te raken.
Voor meer informatie ben je wellicht geïnteresseerd in dit andere artikel over 's werelds gevaarlijkste dieren.
Dierverstoting bij salamanders
Salamanders (orde Urodelos) aanwezig huidtoxines en vaak andere giftige elementen die ze van een afstand kunnen spuiten. Velen van hen waarschuwen hun roofdieren dankzij dierlijk aposematisme. Een goed voorbeeld hiervan zijn de kleuren geel en zwart van de vuursalamander (Salamandra salamandra).
Een ander voorbeeld is de brilsalamander (Salamandrina sp.), waarvan het ventrale deel van zijn lichaam gekleurd is rood, zwart en witRood is geconcentreerd op de rug, staart en ledematen. Wanneer ze gestoord worden, heffen ze hun hoofd en benen op terwijl ze hun staart naar hun hoofd krullen. Zo tonen ze de kleur rood en houden ze roofdieren op afstand.
Als amfibieën je interessant lijken, mag je dit andere artikel over Waar en hoe amfibieën ademen niet missen.
Aposematisme bij dieren: stinkdieren
Mephitidae (familie Mephitidae) zijn zwart-witte zoogdieren. Deze kleuren helpen niet bij camouflage in de ecosystemen die stinkdieren bewonen, maar ze zijn de indicatoren van een verborgen verdediging: een vieze geur die wordt uitgescheiden door hun anaalklieren. Dit is een van de weinige voorbeelden van dierlijk aposematisme bij zoogdieren.
Een van de meest voorkomende stinkdieren is Mephitis mephitis, bekend als het gestreepte stinkdier.
